به نقل از «مهر»

تقلای خونین «مکبث» برای بابای بزرگ زار شدن/شاهکار شکسپیر بومی شد؟

تاریخ انتشار: ۷ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۴۴۸۴۵

به گزارش خبرنگار مهر، روز گذشته پنجشنبه ۶ بهمن ماه در ششمین روز از برگزاری اجراهای صحنه‌ای چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، سالن اصلی تئاتر شهر میزبان نمایش «مکبث زار» به کارگردانی ابراهیم پشت کوهی بود.

این اثر نمایشی کاری از گروه تئاتر «تی‌توک» به سرپرستی پشت کوهی است که سال ۸۸ با نام «تنها سگ اولی می‌داند چرا پارس می‌کند مکبث» تولید و به عنوان اثر برگزیده بخش تجربه‌های نو جشنواره معرفی شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در خلاصه داستان این نمایش آمده است: مکبث در جزیره هرمز برای رسیدن به پادشاهی اهل هوا، دانکن بابای بزرگ زار را به قتل می‌رساند.

در طول این سال‌ها نمایش «مکبث زار» اجراهای بین‌المللی و داخلی زیادی داشته و موفقیت‌های نیز از جمله انتخاب به عنوان اثر برگزیده شب‌های مسکو، نمایش تقدیر شده در جشنواره مونیخ، شرکت در جشنواره آوینیون فرانسه و اجرا در انستیتو تئاتر گتیس مسکو را به دست آورده و در کشورهای ارمنستان، آذربایجان و هند نیز اجرا شده است. «مکبث زار» همچنین در شهرهای آمل، شهرکرد، یزد و بندر عباس روی صحنه رفته است.

از اثر نمایشی در بازتولید جدید با تغییراتی در میزانسن و گروه بازیگران در بخش بین‌الملل جشنواره تئاتر فجر حضور پیدا کرده است. «مکبث زار» را می‌توان یکی از متفاوت‌ترین اجراها از آثار ویلیام شکسپیر دانست که با تکیه بر مراسم زار، آیین‌های بومی و فولکلور جنوب ایران را با تلفیق داستان «مکبث» اسکاتلندی به تصویر می‌کشد و با نگاهی به شیوه‌های اجرایی کابوکی (ژاپن)، کاتاکالی (هند)، بوتو (ژاپن) و کمدیا دلارته (ایتالیا) اجرا می‌شود. در واقع از آنجا که داستان «مکبث» از حضور جادوگران و فضایی مالیخولیایی بهره می‌برد، توانسته است همخوانی مناسبی با فضای سحرآمیز و جادویی زار داشته باشد و نشانه‌های آیین زار به درستی در اثر جانمایی شده است.

پشت کوهی در اجرای «مکبث زار» توانسته است مراسم زار را به شیوه‌ای دراماتیک به مخاطب عرضه کند و در عین حال بر بستر یک نمایشنامه شناخته شده غربی، تلفیقی از آیین‌ها و شیوه‌های نمایش شرقی را برای مخاطب به نمایش بگذارد. بهره‌گیری از آوازهای فولکلور جنوب ایران و استفاده از سازهای بومی ایرانی، ژاپنی، آفریقایی و هندی حال و هوای متفاوتی را به اجرا داده بود که همین ویژگی در کنار تصویرسازی‌های جذاب، طراحی لباس خلاقانه و استفاده از نور قرمز باعث شده بود مخاطبانی که تماشاگر حرفه‌ای تئاتر نیستند و اطلاعی نیز از داستان اصلی «مکبث» شکسپیر ندارند، جذب اجرا شوند.

در این اجرا که با استقبال زیاد مخاطبان همراه بود برای اولین بار در طول اجراهای سالن اصلی در جشنواره، علاوه بر تکمیل بودن ظرفیت سالن، تعدادی از مخاطبان از بالکن تالار نیز به تماشای این اثر نشسته بودند و در پایان اجرا نیز با تشویق‌های ممتد، گروه اجرایی نمایش را دلگرم کردند.

ابراهیم پشت کوهی در پایان اجرای این اثر نمایشی با تشکر از مخاطبانی که به دیدن این اثر نشسته بودند، عنوان کرد: تئاتر کار نکردن کار اشتباهی است چون تئاتر خانه ماست و کسی خانه‌اش را ترک نمی‌کند حتی اگر ناراحت باشد.

وی همچنین اجرای شب گذشته «مکبث زار» را به کیان پیرفلک تقدیم کرد.

این اثر نمایشی امروز جمعه ۷ بهمن ماه نیز ساعت ۱۷ یک اجرای دیگر در سالن اصلی مجموعه تئاترشهر دارد.

کد خبر 5693120 آروین موذن زاده

منبع: مهر

کلیدواژه: ویلیام شکسپیر جشنواره تئاتر فجر ابراهیم پشت کوهی کارگردان تئاتر چهل و یکمین جشنواره تئاتر فجر چهل و یکمین جشنواره تئاتر فجر تئاتر ایران چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر تئاتر شهر هنرمندان تئاتر مرکز تئاتر مولوی سازمان سینمایی سوره فیلم کوتاه سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر ساترا تماشاخانه ایرانشهر تالار حافظ کارگردان تئاتر جشنواره فیلم فجر خانه هنرمندان ایران اثر نمایشی پشت کوهی مکبث زار

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۴۴۸۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نگاهی به تئاتر شاماران/ردپای افسانه جاماسب در زندگی سیاه باز

گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا ـ ونوس بهنود: نمایش شاماران به کارگردانی ساسان شکوریان ترکیب هنرمندانه‌ای از هنر پیشینه‌دار سیاه‌بازی و افسانه‌ای کهن از داستان‌های هزار و یک شب را بازگو می‌کند. 

تماشاخانه سنگلج، یکی از قدیمی‌ترین سالن‌های نمایش تهران است که‌ این روز‌ها ضرورت تعمیر، نگه‌داری و توسعه آن سوژه اخبار شده، این بار نیز با نمایش شاماران، هنرمندان و هنردوستان را میزبانی کرد.

شاه ماران یا شاماران اسطوره‌ای از موجودی نیمه‌زن و نیمه‌مار است که در بین مردم کردنشین سمبل برکت، دانش و شفا است. اما چه شد که هنرمندان سرشناس متعددی به دیدن نمایش این داستان اسطوره‌ای نشستند.‌

می‌توان اسرار هویدا کرد و نجات یافت

تئاتر هنر نخبگان است، اما دروازه یادگیری آن برای عموم گشوده است. شاماران در تلفیق زیبایی از سیاه‌بازی هنر کهن و اصیل ایرانی با افسانه‌ای جامانده از هزاره‌ها به دنبال انتقال همان پیام‌هایی است که هر روز در زندگی به آن نیازمندیم.

بازی روان بازیگران و تسلط بر نقش، چهره‌پردازی متناسب با نقش و همچنین سیالیت زمانی از گذشته به دوره معاصر و برعکس اجرایی روان را در اختیار بیننده قرار می‌دهد. هر چند کارگردان می‌تواند کمی از ابهام ماجرا‌ها کاسته و کلید‌های بیشتری در اختیار تماشاگر قرار دهد، اما سطح اجرای مقبول غیر قابل انکار است.

سیاه‌باز در نقش جاماسب ظاهر می‌شود. جوانی که در افسانه‌ها برای پیدا کردن عسل در غاری حبس می‌شود و دوستانش تنهایش می‌گذارند. در‌این نمایش گنجی که می‌تواند زندگی سیاه‌باز را دگرگون و او را از فقر و فلاکت برهاند جایگزین عسل شده است. سیاه‌باز در قبرستان‌ها به دنبال گنج است و کیست که نداند بر روی هر گنجی ماری خفته است.

در افسانه جاماسب او به باغ مار‌ها که در کنار شاه مار خود زندگی می‌کنند می‌رسد و به شرط آن که جایی از‌این مکان نامی نبرد، زندگی خود را با شاه مار آغاز می‌کند. شاه مار با چهره‌ای موحش تنها یک تمنا از او دارد و آن هم وفای به عهد است. اما جاماسب برای نجات خود بار‌ها و بار‌ها عهدشکنی می‌کند.

آنجا که دروغ است وقاحت موج می‌زند

شاماران یکی از سمبل‌های مورد احترام مناطق کردنشین است که به عنوان نشانه برکت و دانش تصاویر آن در جای جای خانه‌ها کشیده و از تصویر آن مجسمه و گلدوزی‌هایی در بین لوازم زندگی دیده می‌شود. آن چهره کریه زنی که نیمی از تنش یک مار است، بر خلاف آدم‌های روی زمین به وفاداری و صداقت ارج می‌نهد.

اما هرجا دروغ باشد، وقاحت موج می‌زند و سیاه‌باز به همراه گروهی از بازیگران به مصداق توده مردم با لودگی و مسخره‌گی به عهده خود پشت پا می‌زند.

اما داستان در همین جا خاتمه نیافته است. به جای سکه و زر گنج واقعی همان شاماران است که پادشاه برای بهبود خود از بیماری در به در به دنبال اوست. جادوگری که در بارگاه پادشاه است می‌گوید برای شفایش باید جغدی که در وجود خود دارد را بیرون بکشد. تمثالی از شومی و کراهت و خباثت.

سیاه‌باز که اسرار دیدن شاماران را بر ملا کرده توسط وزیر پادشاه اسیر می‌شود و با کمک او شاماران به نزد پادشاه آورده می‌شود. سیاه‌باز می‌گوید برای معیشت روی خود را سیاه کرده، اما در‌این داستان به دلیل خیانت به گنجینه دانش و معرفت، روسیاه است. پرداختن به افسانه‌های بومی و طرح آموزه‌های آن، در وضعیتی که به اعتقاد نادر ابراهیمی نویسنده سرشناس، به یک رستاخیز اخلاقی نیازمندیم، همان چشمه آب روانی است که هر انسانی در عطش آن است.

نویسنده و کارگردان در نهایت شاماران را، چون افسانه‌اش به دست پادشاه می‌دهد و او تکه تکه می‌شود. اما پایان خوش آنجاست که به خاطر حماقت و حرص و ولع، هر که بدی کرده به سزای اعمالش می‌رسد. بر خلاف جاماسب که به دانش دنیا آگاه شده و حکیم بزرگی می‌شود، سیاه‌باز در قعر کرده‌های خود روسیاه باقی می‌ماند. اما همیشه فرصتی برای بازگشت به سوی خیر هست. قلب پرمهر و سلامت سیاه‌باز به کمکش می‌آید تا بتواند تیره‌روزی و تیره‌رویی خود را به کنار بزند.

نمایش سیاه‌بازی شاماران در بیست و یکمین جشنواره بین الملی نمایش‌های آیینی و سنتی ایران شرکت کرده تا آیین‌های اصیل ایرانی را باردیگر نقل کند. اثری که هنرمندان و اهالی قلم بسیاری را به تماشای خود مهمان کرد.

این اثر نمایشی تا ۷ اردیبهشت در تماشاخانه سنگلج اجرا خواهد شد.

انتهای پیام/